Wenecja - Burano, Murano

Jest to miasto w północno wschodnich Włoszech, nad Morzem Adriatyckim, jest stolicą regionu Wenecja Euganejska i zamieszkuje tu ok. 310 tyś. mieszkańców. Wenecja składa się z dwóch części: starszej (tzw. Wenecji właściwej), oraz z części położonej na lądzie stałym. Wenecja właściwa położona jest w Lagunie Weneckiej na 118 wyspach (m.in. na San Giorgio Maggiore, Giudecca, Murano), oparta na milionach drewnianych pali, rozdzielonych ok. 150 kanałami (największe: Canale Grande - długości ok. 4 km, Canale della Giudecca, Canale di San Marco), przez które przerzucono ok. 400 mostów. Część Wenecji, położona na lądzie stałym i Wenecja właściwa są połączone groblą długości 3,6 km, przez którą przeprowadzono linię kolejową i autostradę. Wenecja właściwa oddzielona jest od morza mierzeją (Lido i Pellestrina), podzieloną kanałami dostępnymi dla statków morskich. Wenecja jest ważnym ośrodkiem przemysłowo - handlowym. Rozwinięte jest tu hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych, przemysł maszynowy, chemiczny, spożywczy, włókienniczy i szklarski. Znajduje się tu duża rafineria ropy naftowej i tu zlokalizowany jest największy w kraju ośrodek produkcji szkła ozdobnego. Wenecja jest także jednym z głównych portów Włoch, oraz ważnym węzłem kolejowym i drogowym. Wenecja jest dużym ośrodkiem kulturalno - naukowym, siedzibą kilku szkół wyższych (architektury, handlu, medycyny, sztuk pięknych).

Wenecja powstała na wyspach laguny u północnych wybrzeży Morza Adriatyckiego, gdzie od IV wieku osiedlali się uciekający przed najazdami barbarzyńców. W VI wieku istniało już kilka samodzielnych gmin, formalnie podległych Bizancjum. W VIII wieku połączyły się one w komunę (Comune Venetiarum) rządzoną przez wybieranego dożę, której głównym ośrodkiem od 810 r. stała się wyspa Rialto. Rywalizacja między państwem Karola Wielkiego a Bizancjum o zwierzchnictwo nad Wenecją, przyczyniła się do umocnienia jej niezależności. Na przełomie X i XI wieku Wenecja stała się największą potęgą morską w tym regionie i ważnym centrum wytwórczości ( stocznie, obróbka metali i drewna, sukiennictwo, szklarstwo). Dzięki swej potężnej flocie odegrała decydującą rolę w organizowaniu pierwszych wypraw krzyżowych, a po IV krucjacie (1202 - 1204 r.) otrzymała 3/8 terytorium cesarstwa bizantyjskiego. Pod koniec XIII w. Wenecja przekształciła się w oligarchiczną republikę, której ustrój ustaliły ustawy z 1297 r. i 1299 r. powierzające władzę jedynie kilku arystokratycznym rodom. Najwyższym organem władzy była Wielka Rada, powstała w 1187r., a sądownictwo podlegało Radzie Czterdziestu (Quaratii) i jej kolegium. Funkcję rządu pełniła signiora. W 1380 r. w bitwie pod Chioggią Wenecja pokonała swoją rywalkę, Genuą, i na przełomie XIV i XV w. podporządkowała sobie większość miast północno - wschodnich Włoch (m.in. Bassano, Vicenzę, Weronę i Padwę). W XV i XVI wieku Wenecja była jednym z głównych ośrodków włoskiego renesansu (architektura i rzeźba, weneckie szkoły malarstwa i muzyki, rzemiosło artystyczne). Od końca XV wieku nastąpiła powolna utrata znaczenia Wenecji. Przyczyniła się do tego długotrwała wojna z Turcją i straty terytorialne na jej rzecz. Wenecja utraciła też zyski z handlu ze Wschodem po odkryciu morskiej drogi do Indii wokół Afryki. Portugalczycy pozbawili Wenecję monopolu na handel korzeniami. Zajęcie Wenecji przez Francuzów w 1797 r. położyło kres Republice Weneckiej, a po zawarciu pokoju w Campo Formio przekazano ją Austrii. Kiedy lord Bayron przyjechał do Wenecji w 1810 r. "Królowa Adriatyku" od dawna podupadła. Poeta był oczarowany urodą miasta, opisał jednak jego place jako "przybrzeżne ruiny". Dopiero w 1866 r. Wenecja włączona została do Królestwa Włoskiego. Urok Wenecji zachwyca nie tylko turystów. Przez całe stulecia inspirowała poetów i pisarzy. Proust, James, Waugh czy Hemingway nie umieli się jej oprzeć. Niewiele jest też miast, które mogą się poszczycić płodniejszymi i bardziej utalentowanymi malarzami, od Belliniego i Giorgionego przez Tycjana i Tintoreretta do Tiepola i Guardiego. Wenecja jest jedynym na świecie miastem zbudowanym w całości na wodzie. Największą płynąca z tego korzyścią, oprócz oczywistych zalet estetycznych, jest brak samochodów. Największą wadą są częste powodzie .

W 1996 r. doszczętnie spłonął zabytkowy budynek opery La Fenice, w którym wystawiano m.in. prapremiery "Traviaty"i "Rigoletta" Verdiego. Pożary w Wenecji gasi się z łodzi, co jest wielkim utrudnieniem i często decyduje o niepowodzeniu akcji. Pierwszą operą wystawioną w "nowym" teatrze w listopadzie 2004 r. była "Traviata".